آیا امکان جلوگیری و ممانعت از ملاقات فرزند بعد از طلاق وجود دارد؟

زمانی که حضانت فرزند مشخص شود، پدر یا مادری که از فرزند نگهداری نمی‌کند، حق ملاقات فرزند را دارد.لازم به ذکر است که بر اساس قانون جدید ملاقات فرزند، امکان سلب ملاقات فرزند از والدین وجود ندارد.

تنها در صورتی که یکی والدین به فرزند آسیبی بزند یا شرایط مناسبی برای ملاقات با فرزندان نداشته باشد کاهش مدت زمان ملاقات با فرزند وجود دارد.

ملاقات با فرزند بعد از طلاق

در خصوص قانون جدید ملاقات فرزند باید گفت قانون حمایت از خانواده مصوب 1391/12/01 مواد مختلفی را به امر ملاقات با فرزند بعد از طلاق اختصاص داده است. همچنین بر اساس ماده 1174 قانون مدنی: در صورتی که به علت طلاق یا به هر جهت دیگر، والدین طفل در یک منزل سکونت نداشته باشند، هر یک از والدین که طفل تحت حضانت او نمی باشد، حق ملاقات با فرزند خود را دارد. پس در صورتی که والدین از هم جدا شده باشند یا به هر علت دیگری جدا از یکدیگر زندگی کنند:

اول: هر کدام از آنها این حق ملاقات با فرزند خود را خواهند داشت. به همین دلیل بر اساس قانون هیچ کدام از والدین نمی توانند سبب جلوگیری از ملاقات با فرزند توسط دیگری بشوند.

دوم: امکان سلب نمودن حق ملاقات فرزندان بعد از طلاق نیز وجود ندارد، حتی در صورتی که یکی از والدین دارای فساد و انحطاط اخلاقی نیز باشد، نمی توان حق ملاقات با فرزند را از او به طور کلی سلب نمود و تنها ممکن است که به نظر دادگاه مواعد و زمان ملاقات با فرزند کاهش یابد.

شرایط ملاقات فرزند بعد از طلاق

هر یک از والدین حق دارند که در فاصله زمانی معین، با کودک خود ملاقات کنند، معمولاً دادگاه‌ها با توجه به سن طفل و وابستگی‌های عاطفی، ساعات یا یک روز یا دو روز از آخر هفته را به این کار اختصاص می‌دهند و گفته می‌شود ملاقات بیش از این با شخصی که حضانت را به عهده ندارد، صحیح نیست چرا که باعث اختلال در حضانت و دوگانگی در تربیت کودک می‌شود. اما نمی‌توان به طور کلی پدر یا مادری را که حضانت به عهده او نیست، از ملاقات با فرزندش منع کرد چرا که این کار برخلاف قانون است با این حال اگر ملاقات با پدر یا مادری که حضانت به عهده او نیست واقعاً برای کودک خطرناک باشد و موجب وارد شدن ضرر به او شود، دادگاه می‌تواند فواصلی را که برای ملاقات تعیین می‌کند، طولانی‌تر باشد و مثلاً به جای هفته‌ای یک بار، ماهی یک بار یا هر چند ماه یک بار تعیین کند یا ملاقات با حضور اشخاص دیگری انجام بگیرد. البته زمانی که ملاقات با کودک، موجب ترس از به خطر افتادن جان او شود، و یا این‌که پدر یا مادر حالت خطرناک روانی داشته باشند، برای جلوگیری از صدمه به فرزند، می‌توان با حکم دادگاه مانع از دیدار یکی از والدین که دچار چنین مشکلی هستند، با فرزندشان شد. همچنین اگر طفل مایل به ملاقات با یکی از والدین خود نباشد، اجرای احکام با دستور دادگاه اعمال حق ملاقات طفل را به تأخیر می‌اندازد تا با مشاوره خانواده شرایط روحی لازم برای طفل جهت ملاقات حاصل گردد.

زمان و مکان ملاقات با فرزند بعد از طلاق

در ادامه ماده 1174 قانون مدنی در رابطه با زمان و مکان ملاقات با کودک بعد از طلاق نیز چنین پیش بینی شده است :«تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزییات مربوط به آن، در صورت اختلاف بین والدین با محکمه است». پس در صورتی که در خصوص زمان و مکان ملاقات میان والدین توافقی حاصل شود، بر اساس آن عمل می شود و در صورتی که اختلافی باشد، دادگاه زمان و مکان ملاقات را بر اساس شرایط و مصالح کودک تعیین می کند که ممکن است یک الی دو بار در آخر هفته و در ساعات بخصوصی باشد.

از آن رو که تعیین زمان و مکان ملاقات با فرزند بعد از طلاق معمولا موجب اختلافات بسیاری در والدین می شود، موارد ذیل حائز اهمیت اند :

• مدت را می توان افزایش یا کاهش داد. پس خواهان افزایش دادن یا کاهش دادن مدت زمان ملاقات با فرزند، می تواند دادخواست افزایش و یا کاهش زمان ملاقات را به دادگاه صالح ارائه کند که دادگاه بر اساس شرایط و مصالح کودک حکم به افزایش یا کاهش مدت زمان ملاقات خواهد داد.

• همچنین، در صورت عدم توافق در خصوص مکان ملاقات با فرزند پس از طلاق، ممکن است این ملاقات در محل کلانتری انجام شود که البته کلانتری ها اصولا مکان مناسبی جهت ملاقات با طفل نیستند. به همین دلیل قوه قضاییه موظف شده است که محل های مناسبی را به این امر اختصاص بدهد.

ضمانت اجرای جلوگیری از ملاقات با فرزند

جلوگیری از ملاقات با فرزند صدمات روحی و معنوی فراوانی را برای فرزند و همچنین پدر یا مادر وی خواهد داشت . به همین دلیل است که در قانون حمایت خانواده تمهیداتی در راستای جلوگیری از ملاقات با فرزند اندیشیده شده است . ضمانت اجرای جلوگیری از ملاقات با فرزند در این قانون شامل موارد ذیل است:
نخست اینکه هرگاه دادگاه تشخیص دهد توافقات راجع به ملاقات ، حضانت ، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت اوست ، یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی حق شود ، می تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری حضانت به دیگری یا تعیین ناظر با پیش بینی حدود نظارت وی  و با رعایت مصلحت طفل تصمیم مقتضی اتخاذ کند .
دوم اینکه هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد، حسب تقاضای ذی نفع و به دستور دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می شود. بنابراین عدم بازگرداندن و جلوگیری از ملاقات با فرزند می تواند سبب شود که بنا به تقاضای ذی نفع  حکم بازداشت اجرا شود.

آثار ممانعت و جلوگیری از ملاقات با فرزند

مطابق با ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده، اگر پدر یا مادری که حضانت فرزند با اوست، مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی‌حق شود، مجرم محسوب می‎شود و مجازاتی برای او در نظر گرفته شده است. براساس ماده ۵۴ قانون حمایت خانواده : هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی‎حق شود، برای بار نخست به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می‎شود.

در صورتی که به وکیل حضانت برای ملاقات فرزند خود بعد از طلاق نیاز دارید، میتوانید از طریق شماره های زیر با کارشناسان حقوقی ما در موسسه حقوقی آئین عدالت خاتم در ارتباط باشید. 01334918 – 09903650050